Down syndrome (ဒေါင်းဆင်ဒရုန်း သို့မဟုတ် ဒေါင်းလက္ခဏာစု)

‌‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းသည် မျိုးဗီဇဆိုင်ရာ ပုံမမှန်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော မွေးရာပါအခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့ မျိုးဗီဇပြောင်းလဲခြင်းကြောင့် ကလေးငယ်၏ ဦးနှောက်နှင့် ခန္ဓာကိုယ်ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုကို ထိခိုက်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။

ဖြစ်ပေါ်ရသောအကြောင်းရင်းများ

ခန္ဓာကိုယ်တွင်ပုံမှန်အားဖြင့် ခရိုမိုဆုမ်း (Chromosome) ဟုခေါ်သော မျိုးဗီဇအစုအဝေး (၂၃) စုံရှိသည်။ တစ်စုံတွင် ခရိုမိုဆုမ်းနှစ်ခု ပါ၀င်သောကြောင့် စုစုပေါင်း (၄၆) ခုရှိသည်။ အဆိုပါခရိုမိုဆုမ်းများအနက် နံပါတ် (၂၁) ခုမြောက် ခရိုမိုဆုမ်းတွင် အပိုတစ်ခုပါလာခြင်းကြောင့် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်း ဖြစ်ပေါ်လာရသည်။ ထိုကဲ့သို့ ခရိုမိုဆုမ်း နံပါတ်(၂၁) တွင် နှစ်ခုအစား စုစုပေါင်းသုံးခုပါလာခြင်းကြောင့် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကို Trisomy 21 ဟုလည်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းရှိသူ ကလေးများ၏ ကိုးဆယ့်ငါးရာနှုန်းသည် အဆိုပါ Trisomy 21ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာရသည်။

ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းရှိသူ ကလေးများ၏ (၄%) မှ (၅%) တွင်မူ ခရိုမိုဆုမ်းတစ်ခုလုံး အပိုပါခြင်း မဟုတ်ဘဲ ခရိုမိုဆုမ်း နံပါတ် (၂၁) ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုနှင့် အခြားခရိုမိုဆုမ်းတို့ ပေါင်းသွားခြင်း (Translocation) ကို လည်းတွေ့ရှိရသည်။ ထိုပေါင်းစပ်မှုမှလည်း ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းလက္ခဏာများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။

အတွေ့ရအနည်းဆုံးပုံစံမှာ Mosaicism ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ Mosaicism အမျိုးအစားတွင် ဆဲလ်တချို့၌ ပုံမှန်ခရိုမိုဆုမ်း (၄၆) ခုရှိပြီး အချို့ဆဲလ်များတွင် ခရိုမိုဆုမ်းတစ်ခု အပိုပါဝင်ကာ ခရိုမိုဆုမ်း (၄၇) ခု ဖြစ်နေတတ်သည်။ ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းရှိသူကလေးများ၏ (၁%) တွင်သာ ဤပုံစံကိုတွေ့ရတတ်ပြီး ပြင်းထန်မှုမရှိသော အမျိုးအစားဖြစ်သည်။

ဒေါင်းဆင်ဒရုန်း၏ အ‌ရေးကြီးသောအချက်တစ်ခုမှာ ဖြစ်ပွါးနိုင်ခြေသည် မိခင်အသက်ကြီးခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်နေခြင်းဖြစ်သည်။ မိခင်သည် အသက် (၄၀-၄၅) ခန့်တွင်မှ ကိုယ်ဝန်ဆောင်၍ ကလေးမွေးလျှင် အသက်ငယ်သော မိခင်များထက် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်း ကလေး မွေးနိုင်ခြေရာခိုင်နှုန်း ပိုများသည်။ သို့သော် အသက်ငယ်သော မိခင်များတွင်လည်း ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကလေး မွေးလာနိုင်ခြေရှိသည်။

အသက် (၄၀) အောက် မိခင်တစ်ဦးတွင် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းရှိသူ ကလေးတစ်ယောက် မွေးဖွားလာပါက နောက်ထပ်‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်း ကလေးတစ်ဦး ထပ်မံ မွေးနိုင်ခြေမှာ (၁) ရာခိုင်နှုန်း [အယောက် (၁၀၀) တွင် (၁) ယောက်] ရှိသည်။ အသက် (၄၀) ကျော်မိခင်များတွင်မူ ပထမကလေး ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်း ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းရှိသူ ကလေးမွေးဖွားနိုင်ခြေ သိသာစွာ မြင့်မားသည်။

မိခင်တစ်ဦးတွင် ဒေါင်းစင်ဒရုန်းရှိသူ ကလေးတစ်ယောက် မွေးဖွားလာပါက နောက်ထပ်ဒေါင်းစင်ဒရုန်း ကလေးတစ်ဦး ထပ်မံ မွေးနိုင်ခြေမှာ (၁) ရာခိုင်နှုန်း (အယောက် ၁၀၀ တွင် ၁ ယောက်) ရှိသည်။ ၎င်းမှာ အသက်(၄၀) အောက်မိခင်အတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေဖြစ်ပြီး အသက်(၄၀)ကျော်မိခင်များတွင်မူ ပထမကလေး ဒေါင်းစင်ဒရုန်း ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ ဒေါင်းစင်ဒရုန်းရှိသူ ကလေးမွေးဖွားနိုင်ခြေ သိသာစွာမြင့်မားသည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကလေးများ၏ မျက်နှာ၊ ခြေ၊ လက်တို့တွင် ထူးခြားသည့် ဝိသေသလက္ခဏာများ ရှိတတ်ပြီး ကလေးတစ်ကိုယ်လုံးရှိ ကြွက်သားများ သိသာစွာ ပျော့နေတတ်သောကြောင့် ဆရာဝန်များအနေဖြင့် မွေးလျှင်မွေးချင်း လျင်မြန်စွာ သတိပြုမိလေ့ရှိသည်။

သိသာထင်ရှားသော မျက်နှာသွင်ပြင် လက္ခဏာများမှာ_

ဦးခေါင်းသေးခြင်း၊ ဦးခေါင်း၏နောက်ဖက် ပြားနေတတ်ခြင်း
လည်တံတိုခြင်း
ပျော့သော ငယ်ထိပ်အကွက်မှာ အခြားကလေးထက်ပိုထင်ရှားနေခြင်း
မျက်နှာ အနည်းငယ် ပြားခြင်း
နှာခေါင်းပြားခြင်း
မျက်လုံး၏ အပြင်ဘက်ထောင့်အပေါ်ဘက်သို့ စောင်းတက်နေခြင်း
မျက်လုံး၏ အတွင်းဘက် ထောင့်တွင် အရေပြား အတွန့်ကလေးများ ရှိခြင်း
မျက်နက်ဆံပေါ်တွင် အစက်အပျောက်ကလေးများပါခြင်း၊ အမြင်အာရုံ အားနည်းခြင်း
ပါးစပ်ပေါက် ကျဉ်းနေခြင်း၊ ထို့ကြောင့် လျှာသည် ပါးစပ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင်ကြီးပုံပေါ်နေခြင်း
သွားပေါက်ခြင်း နောက်ကျတတ်ပြီး သွားများသေးနေတတ်ခြင်း
နားရွက်များသေးငယ်၍ အောက်ဘက်သို့ အနည်းငယ်နိမ့်နေခြင်း
နားပေါက်ကျဉ်း၍ နားလမ်းကြောင်း ပိတ်တတ်ခြင်း၊ အကြားအာရုံ ချို့ယွင်းခြင်းစသည်တို့တွေ့ရသည်။

ခြေ၊ လက်များတွင် အတွေ့ရများသော လက္ခဏာများမှာ_

လက်ဖဝါး ခြေဖဝါးများ သေးနေပြီး၊ လက်ချောင်း၊ ခြေချောင်းများ တိုခြင်း
လက်ဖဝါးပြင်တွင် ကန့်လန့်ဖြတ် လက္ခဏာတစ်ခုသာ ပါတတ်ခြင်း
လက်သန်းသည် အတွင်းဘက်သို့ အနည်းငယ် ကွေးဝင်နေပြီး ထိုလက်ချောင်းပေါ်တွင် အရစ်တစ်ခုသာပါခြင်း
ခြေထောက်ပြားခြင်း
ပထမခြေချောင်းနှင့် ဒုတိယခြေချောင်းအကြားတွင် သိသိသာသာ နေရာလွတ် ကွာဟနေတတ်ခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။

‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကလေးများတွင် ဉာဏ်ရည်ချို့တဲ့မှု အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ရှိတတ်သည်။ လေ့လာမှု နှေးကွေးတတ်သည်။ ရှုပ်ထွေးသော ဆင်ခြင်ဆုံးဖြတ်မှုများတွင် အခက်အခဲတွေ့တတ်သည်။ သို့သော် ဉာဏ်ရည်ချို့ယွင်းမှု အတိုင်းအတာသည် ကလေးတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးကြား များစွာကွဲပြားနိုင်သည်။ ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကလေး အများအပြားသည် စာရေး၊ စာဖတ် လုပ်နိုင်ကြသည်။ အရေးကြီးဆုံးအချက်မှာ ကလေး၏ ဉာဏ်ရည်နှင့် လူမှုရေးကျွမ်းကျင်မှုတို့အပေါ် မူတည်၍ မိသားစု၏ စောင့်ရှောက်ထောက်ပံ့မှုဖြင့် မြှင့်တင်ပေးနိုင်ရေး၊ သင်ကြားလေ့ကျင့်ပေးနိုင်ရေးဖြစ်သည်။

ဒေါင်းစင်ဒရုန်းကလေးများတွင် တွဲ၍ တွေ့ရတတ်သော ရောဂါများ

အချို့တွင် အောက်ပါကျန်းမာရေး ပြဿနာများ တွဲ၍ပါလာတတ်သောကြောင့် ပုံမှန်စောင့်ကြည့်ရန် လိုအပ်နိုင်သည်။

မွေးရာပါ နှလုံးပြဿနာများ
အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်းပြဿနာများ _ ဥပမာ အူပိတ်ခြင်း၊ ဝမ်းချုပ်ခြင်း
သိုင်းရွိုက်ပြဿနာများ _ သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းပမာဏ လျော့နည်းခြင်း
မျက်စိရောဂါများ _ တိမ်စွဲခြင်း၊ မျက်စိစွေခြင်း၊ မျက်ရည်လမ်းကြောင်းပိတ်ခြင်း၊ အဝေးမှုန်ခြင်း၊ အနီးမှုန်ခြင်း
နား၊ နှာခေါင်းနှင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါများ _ နားတွင်းရောဂါပိုးဝင်ခြင်း၊ နားပြည်ယိုခြင်း၊ အိပ်ပျော်စဉ် အသက်ရှူ ခေတ္တရပ်သွားခြင်း (Sleep Apnea)
သွေးရောဂါများ (သွေးကင်ဆာ ဖြစ်လာနိုင်ခြေများခြင်း)
လည်ပင်းဆစ်နှစ်ခုကြား အဆစ်လွဲနိုင်ခြင်း (Atlantoaxial Instability)
သွားရောဂါများ _ သွားပေါက်နောက်ကျခြင်း၊ သွားများ သေးငယ်၍ ချွန်နေတတ်ခြင်း၊ သွားဖုံးရောဂါများ
အပြုအမူနှင့်အမူအကျင့်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာများ
ဥပမာ_
- ဂနာမငြိမ်၊ လှုပ်ရှားမှုလွန်ကဲခြင်း
- အာရုံစူးစိုက်မှု အချိန်တိုလွန်ခြင်း
- အော်တစ်ဇင် လက္ခဏာများ
  ဥပမာ မျက်လုံးချင်းဆုံမှု အားနည်းခြင်း၊ လိုချင်သော အရာကို လက်ညှိုး မညွှန်ပြတတ်ခြင်း၊ အခြားကလေးများအပေါ်စိတ်ဝင်စားမှုမရှိခြင်း၊ နာမည်ခေါ်သော်လည်း မတုံ့ပြန်ခြင်း၊ အမူအရာတစ်မျိုးထဲကို ထပ်တလဲလဲပြုလုပ်ခြင်း
- မစဉ်းစားဘဲ စိတ်အလိုအလျောက် ချက်ချင်းတုံ့ပြန်ခြင်း
- ကြမ်းတမ်းစွာ ပေါက်ကွဲခြင်း၊ စိတ်ကြီးခြင်း၊ ဒေါသကြီးခြင်း
- မိမိကိုယ်ကို နာကျင်အောင်ပြုလုပ်ခြင်း
- အမြဲတမ်း စိတ်ဘဝင်မကျဖြစ်နေခြင်း
- အကြောင်းအရာ တစ်မျိုးတည်းကို ထပ်တလဲလဲစဉ်းစားခြင်း၊ ခေါင်းထဲမှ မထုတ်နိုင်ဖြစ်နေခြင်း
- ညဘက်ကောင်းစွာ အိပ်မပျော်ဘဲ နောက်နေ့တွင် အာရုံစူးစိုက်မှုမရှိဘဲ အိပ်ငိုက်နေခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။

ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းပြသရန်

မိမိ၏ ကလေးတွင် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းရှိကြောင်း မွေးစကတည်းက သိရှိထားလျှင် မိသားစုဆရာဝန် (သို့မဟုတ်) ကလေးအထူးကု ဆရာဝန်နှင့် ပုံမှန်ရက်ချိန်းပြသရန်လိုသည်။ သက်ဆိုင်ရာဆရာဝန်မှ လိုအပ်သည့် စစ်ဆေးစမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးခြင်း၊ ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း စသည်တို့ဖြင့် ပုံမှန်ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းနှင့် တွဲ၍ဖြစ်နိုင်သော ရောဂါများ၏ လက္ခဏာများကို သံသယရှိပါက မိသားစုဆရာဝန်သည် သက်ဆိုင်ရာ အထူးကုဆရာဝန်များနှင့် တိုင်ပင်ကုသခြင်း၊ လွှဲပြောင်းကုသခြင်းများ ပြုလုပ်ပေးလိမ့်မည်။

ရောဂါရှာဖွေခြင်း

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလ သန္ဓေသားတွင် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိမရှိကို စမ်းသပ်ရန် မိခင်လောင်းအား သွေးစစ်ခြင်းနှင့် အာထရာဆောင်း စမ်းသပ်မှုများ (Screening Tests) ကိုပြုလုပ်နိုင်သည်။ အထက်ပါ စစ်ဆေးမှုများအပြင် ပို၍တိကျသော စစ်ဆေးမှု (Diagnostic tests) နှစ်မျိုးရှိသည်။ သားအိမ်အတွင်းမှ သန္ဓေသားပတ်လည်ရှိ အရည်ကို ယူ၍ စစ်ဆေးသော Amniocentesis နှင့် အချင်းမှ တစ်ရှူးအနည်းငယ်ကို ယူ၍ စစ်ဆေးသော Chorionic villus sampling (CVS) တို့ဖြစ်သည်။ ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းဖြစ်နိုင်ခြေကို ပိုမိုတိကျစွာ ခန့်မှန်းနိုင်သော်လည်း သန္ဓေသား ထိခိုက်နိုင်ခြေ အနည်းငယ်ရှိသည်။

မွေးဖွားလာသည့် ကလေးတွင် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်း လက္ခဏာများ သံသယရှိပါက ကလေး၏ သွေးနမူနာမှ ခရိုမိုဆုမ်းအရေအတွက်ကို စစ်ဆေးသည့် မျိုးဗီဇစစ်ဆေးမှု (Karyotyping) ဖြင့် ‌တိကျစွာ စစ်ဆေးသတ်မှတ်နိုင်သည်။ ထို့ပြင် အတူတွဲ၍တွေ့ရှိရတတ်သော ရောဂါများအတွက်လည်း လက္ခဏာများအပေါ် မူတည်၍ အောက်ပါအတိုင်း စစ်ဆေးနိုင်သည်။

မွေးစမှ အသက် (၁) လအထိ

စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု
နှလုံးစမ်းသပ်ခြင်း (ECG, Echo)
သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းစမ်းသပ်ခြင်း (free T4, TSH)
မျက်လုံးစမ်းသပ်ခြင်း (Eye check for cataract and red reflex)
အကြားအာရုံစမ်းသပ်ခြင်း (OAE)
သွေးစစ်ခြင်း (Full Blood Count)

အသက် (၁)လ မှ (၁)နှစ်အထိ

စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု	ပြန်လည်စစ်ဆေးသင့်သော ကာလအပိုင်းအခြား
ကြီးထွားမှုတိုင်းတာခြင်း (ကိုယ်အလေးချိန်၊ အရပ်၊ ဦးခေါင်း လုံးပတ် အရွယ်အစား)	သုံးလ တစ်ကြိမ်
ဖွံ့ဖြိုးမှုဆန်းစစ်ခြင်း (Development assessment)	သုံးလ တစ်ကြိမ်
အကြားအာရုံစစ်ဆေးခြင်း (Hearing screening)	အသက်ခြောက်လတွင် နောက်ဆုံးစစ်ဆေးအတည်ပြုခြင်း
မျက်လုံးပြန်လည်စမ်းသပ်ခြင်း (Ophthalmology review)	အသက် (၆) လ
သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်း ပြန်လည်စမ်းသပ်ခြင်း (TSH)	အသက် (၆) လ၊ (၁၂) လ
သွေးစစ်ခြင်း (FBC)	အသက် (၁) နှစ်နှင့် လိုအပ်သလို
ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်း (Immunisation)	တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေးအပါအဝင် ကာကွယ်ဆေးများအားလုံး

အသက်(၁)နှစ် မှ (၅)နှစ်

စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု	ပြန်လည်စစ်ဆေးသင့်သော ကာလအပိုင်းအခြား
ကြီးထွားမှုနှင့်ဖွံ့ဖြိုးမှုစစ်ဆေးခြင်း (Growth and development)	အသက်နှစ်နှစ်အထိ ခြောက်လ တစ်ကြိမ်နှင့် နောက်ပိုင်းတွင် တစ်နှစ် တစ်ကြိမ်
သိုင်းရွိုက်စစ်ဆေးခြင်း (Thyroid assessment)	နှစ်နှစ် တစ်ကြိမ်နှင့် လက္ခဏာများအရ လိုအပ်လျှင် ပြန်လည်စစ်ဆေးရန်
မျက်လုံး၊ နား ၊သွားများ စစ်ဆေးခြင်း (Eye check , Audiology review & Dental assessment)	တစ်နှစ် တစ်ကြိမ်
သွေးစစ်ခြင်း (FBC)	တစ်နှစ် တစ်ကြိမ်
ညအိပ်ပျော်စဉ် သွေးတွင်းအောက်ဆီဂျင်ဓာတ် အခြေအနေနှင့် နှလုံး၊ ဦးနှောက်တို့၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများ စစ်ဆေးခြင်း (Sleep Study)	အသက် (၄) နှစ်

အသက် (၅)နှစ် မှ (၁၂)နှစ်အထိ

စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု	ပြန်လည်စစ်ဆေးသင့်သော ကာလအပိုင်းအခြား
အဝလွန်ခြင်းအပါအဝင် ကြီးထွားမှု (Growth including BMI)	တစ်နှစ် တစ်ကြိမ်
သိုင်းရွိုက်စစ်ဆေးခြင်း (Thyroid function test)	နှစ်နှစ် တစ်ကြိမ်
သွေးစစ်ခြင်း (FBC)	တစ်နှစ် တစ်ကြိမ်
မျက်လုံး၊ နား၊ သွားများ စစ်ဆေးခြင်း (Eye check, Audiology review & Dental assessment)	သုံးနှစ် တစ်ကြိမ်

အသက် (၁၂) နှစ်အထက်

စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု
လူပျို၊ အပျိုဖော်ဝင်ချိန် စစ်ဆေးခြင်းနှင့် လိုအပ်သော ပညာပေးမှု၊ ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခြင်း

မည်သည့်အသက်အရွယ်မဆို

စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု	ပြန်လည်စစ်ဆေးသင့်သော ကာလအပိုင်းအခြား
အူလမ်းကြောင်းပိုင်းဆိုင်ရာ ဓာတ်မှန်များ	ဝမ်းတအားချုပ်လျှင် သို့မဟုတ် အူပိတ်သော လက္ခဏာရှိလျှင်
အူလမ်းကြောင်း ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သော Coeliac disease ရှိမရှိ စစ်ဆေးခြင်း	Celiac disease ဖြစ်နိုင်ခြေကို ညွှန်ပြသော လက္ခဏာများဖြစ်သည့် ဝမ်းပျက်ခြင်း၊ ဝမ်းချုပ်ခြင်း၊ ကြီးထွားမှု သိသိသာသာ လျော့နည်းလာခြင်း၊ သွေးအားနည်းခြင်း၊ ဗိုက်ဖောင်း၊ ဗိုက်နာခြင်းစသည့် လက္ခဏာများ ပေါ်ပေါက်လာလျှင်
အော်တစ်ဇင်၊ အာရုံစူးစိုက်မှုနည်း၍ လှုပ်ရှားမှုများသော ADHD ရောဂါနှင့် တခြားစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ အမူအကျင့်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို စစ်ဆေးခြင်း	အဆိုပါ ရောဂါလက္ခဏာများ ပေါ်ပေါက်လာလျှင်
လည်ပင်းရိုးဓာတ်မှန် (Good quality flexion and extension cervical spine x-rays)	လည်ပင်းရိုးအာရုံကြောမကြီးဆိုင်ရာ လက္ခဏာများ ပေါ်ပေါက်လာလျှင်
သွေးတွင်း သံဓာတ်စစ်ဆေးခြင်း (Iron studies)	သံဓာတ်ချို့တဲ့သွေးအားနည်းရောဂါ လက္ခဏာများ ပေါ်ပေါက်လာလျှင်

ကုသခြင်း

‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကလေးများအတွက် သီးသန့်ကုသမှုဟူ၍ မရှိပါ။ ဖွံ့ဖြိုးမှု နောက်ကျခြင်း၊ ကြွက်သားပျော့ခြင်းနှင့် တွဲ၍ဖြစ်တတ်သော ရောဂါအခြေအနေများအတွက် သင့်လျော်သည့် ကုသလေ့ကျင့်မှုများ လိုအပ်သည်။ သက်ဆိုင်ရာ အထူးကုဆရာဝန်များ (ဥပမာ _ နှလုံးအထူးကု၊ ဟော်မုန်းဆိုင်ရာအထူးကု၊ မျက်စိအထူးကု၊ နားနှာခေါင်းလည်ချောင်းအထူးကု၊ သွေးရောဂါအထူးကု) နှင့် လိုအပ်ပါက ပြသတိုင်ပင်ရမည်ဖြစ်သည်။

ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကလေးများအတွက် စောစီးစွာ လေ့ကျင့်စောင့်ရှောက်ကုသခြင်း (Early intervention) သည် အရေးကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ ကလေးငယ်များ၏ဖွံ့ဖြိုးမှုတွင် အစောပိုင်းနှစ်များ အထူးသဖြင့် မွေးပြီး (၂) နှစ်အတွင်းသည် အရေးကြီးသောကာလဖြစ်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့်ဆိုင်သော ရုပ်ပိုင်း၊ အသိဉာဏ်၊ ဘာသာစကား၊ လူမှုပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေး၊ မိမိကိုယ်မိမိ စောင့်ရှောက်ကူညီခြင်းဆိုင်ရာ အခြေခံကျွမ်းကျင်မှုများကို သင်ကြားပေးရမည်။

‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းကလေးများအတွက် အရေးအကြီးဆုံး လေ့ကျင့်သင်ကြားမှုများမှာ_

ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လေ့ကျင့်ခန်းများ
နေ့စဉ် ပုံမှန်နေထိုင်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ လေ့ကျင့်ခန်းများ
စကားပြော လေ့ကျင့်ခန်းများ
အစာစားခြင်း လေ့ကျင့်ခန်းများဖြစ်သည်။

ကာကွယ်ခြင်း

မျိုးဗီဇကြောင့် ဖြစ်ပွါးသော ရောဂါဖြစ်သည့်အတွက် ကြိုတင်ကာကွယ်၍မရပါ။ မိခင် အသက်ကြီးခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်သောကြောင့် အထူးသဖြင့် မိခင်အသက် (၄၀) ကျော်မှ ကိုယ်ဝန်ဆောင်လျှင် ‌ဒေါင်းဆင်ဒရုန်းဖြစ်နိုင်ခြေကို အထူးသတိပြု ကြိုတင်စမ်းသပ်သင့်သည်။

References:

Stein, D., Institute for Community Inclusion, Children’s Hospital Boston, & Davidson, E. J. (2011). Behavior and Down syndrome: A practical guide for parents. https://dsagsl.org/wp-content/uploads/2014/04/Behavior-Guide-for-Down-Syndrome.pdf
Ramachandran, S., & Down Syndrome Association of Tamil Nadu. (n.d.). The Down’s Syndrome Handbook (pp. 2–33). https://downsyndrome.in/wp-content/uploads/2021/02/Guide_to_Parents_and_Carers.pdf
Down Syndrome International. (n.d.). Down syndrome guide (pp. 2–13). https://www.st-aidans.lancs.sch.uk/app/uploads/2023/03/Down-syndrome-explained.pdf
Mayo Clinic. (n.d.). Down syndrome – Symptoms and causes. Retrieved June 25, 2025, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/down-syndrome/symptoms-causes/syc-20355977
Cleveland Clinic. (2025). Down syndrome. Retrieved June 25, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17818-down-syndrome

Published: 30 August 2024

Last updated: 25 August 2025